09.06.2010, Çarşamba
İşsizlik Sigortası Fonu ne işe yarar? İşsizlere, işsiz kaldıklarında tutunacak dal olmasına, değil mi? Peki, öyle mi? Hayır, öyle değil. Hele ki, 43,5 milyar liralık bir büyüklüğe ulaşan her yıl da en az yüzde 5 büyüyen bu fon, kriz koşullarında AKP’nin kemirdiği bir “Yağma Hasan böreği”ne döndü. Fonun gerçek sahipleri olan işçiler, onların örgütleri sendikalar bu fona sahip çıkmazsa, emekten yana olduğunu söyleyen CHP , mecliste fon ile ilgili denetleme görevini yapmazsa, AKP, büyük bir fütursuzlukla fonu kemirmeye devam edecek. Neler yapıyor AKP, buna bakalım.
***
İşsizlik Sigortası Fonu 2002’de kuruldu ve Mayıs 2010’a gelinceye kadar Fon’un varlığı 43,5 milyar liraya ulaştı. Nereden geliyor Fon gelirleri? Sayıları 9 milyona ulaşan sigortalı işçilerin prime esas aylık brüt kazancı üzerinden hesaplanan yüzde 2 işveren, yüzde 1 sigortalı işçiden yapılan kesintiler ve yüzde 1 devlet payından. Tabi ki 8 yıldır bu primler birikti ve her yıl mevduat, devlet kağıdına yatırım biçiminde değerlendiriliyor ve faiz geliri elde ediliyor. Ayrıca , işverenlerden alınan gecikme zammı ve faizler de Fonun gelirlerini oluşturuyor.
Son 3 yılın Fon bütçesine baktığımızda Fon gelirlerinin Mayıs 2010 itibariyle 55,5 milyar TL’ye ulaştığını görüyoruz. Gelirlerin yüzde 42’si primlerden oluşmuş. Bu primlerden elde edilen faiz gelirleri ise, Fon’un gelirlerinde yüzde 55 paya ulaşmış. Yine 2002’den bugüne Fon’dan 11,8 milyar TL harcanmış. Nereye harcanmış? “İşsizlik ödeneği, genel sağlık sigortası prim ödemeleri, sigortalı işsizler ile Kuruma kayıtlı diğer işsizlere; iş bulma, danışmanlık hizmetleri, mesleki eğitim, işgücü uyum ve toplum yararına çalışma hizmetleri ile işgücü piyasası araştırma ve planlama çalışmalarına”…
***
Açalım: Fon’un ruhuna uygun esas ödemeler krizle hızlandı. Bugüne kadar 1 milyon 917 bin kişiye işsizlik ödeneği verildi. Mart 2002 tarihinden 31 Mayıs 2010 tarihine kadar toplamda 3 milyar 313 milyon TL ödeme yapılmış. Yani işçi başına hepsi hepsi, 1728 TL!...Bir ödeme biçimi de “işverenin; konkordato ilan etmesi, işveren için aciz vesikası alınması, iflası veya iflasın ertelenmesi nedenleri ile ödeme güçlüğüne düştüğü hallerde geçerli olmak üzere, işçilerin iş ilişkisinden kaynaklanan üç aylık ödenmeyen ücret alacakları şeklinde yapılıyor. Bu kalemden de bugüne kadar 45 milyon TL dolayında bir ödeme yapılmış.
Görüldüğü gibi, toplanan fonlar, işsizlere ya da mağdur duruma düşüp maaşını alamayan işçilere yapılan benzeri ödemelerden ibaret. Peki, geri kalan? İşte orada AKP’nin GAP’ta kullanmak üzere Fon’dan kemirdiği 7 milyar TL ortaya çıkıyor. Evet, İşkur’un Mayıs sonu bülteninden öğreniyoruz ki, 11 milyar TL’ye çıkan Fon harcamalarının 7 milyar TL’sini AKP iktidarı Hazine’ye GAP yatırımlarına aktarılsın diye harcamış.
Sekiz yıldır işsizler için işçiler için yapılan harcamanın 1,5 katına, 7 milyarlık fon kaynağına, bir kalemde devlet yatırımlarında kullanılmak üzere AKP iktidarı tarafından pervasızca el konulmuştur. Bunun devamı gelecektir. Hele ki işçilerin örgütleri, sendika, konfederasyon başkanları koltuklarından doğrulmayıp sessiz kaldıkça , talan devam edecektir.
Sayıları 3,5 milyonu bulan işsizler için kullanımı daha da kolaylaştırılması, ödeme miktarı daha da artırılması gereken İşsizlik Fonu’na sahip çıkılmalıdır.
